Στις 30/1/20 ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) δήλωσε παγκόσμιο συναγερμό για την επιδημία του Κορωναϊού, έπειτα από συνεδρίαση της επιτροπής εκτάκτων αναγκών. Επιβεβαιωμένα κρούσματα υπάρχουν ήδη στην Ευρώπη και το πιθανότερο είναι πως θα εμφανιστεί και στην χώρα μας σύντομα κάποιο κρούσμα. Τι είναι λοιπόν αυτή η νέα απειλή;
Τι είναι οι κορωναϊοί; Οι κορωναϊοί είναι RNA ιοί, που εμφανίζονται σε ανθρώπους και άλλα θηλαστικά, με ήπια συνήθως συμπτωματολογία. Παρόλα αυτά τις 2 προηγούμενες δεκαετίες εμφανίστηκαν 2 κορωναϊοί, με σοβαρότερη κλινική εικόνα, ο SARS και ο MERS.
SARS και MERS
Ο MERS αρχικά ταυτοποιήθηκε στην Σαουδική Αραβία το 2012, και γύρω στο 34% των ανθρώπων που μολύνθηκαν, κατέληξαν (858 από 2494 περιπτώσεις). Η επιδημία του SARS εμφανίστηκε το 2002-03 και οδήγησε σε 8098 ταυτοποιημένες περιπτώσεις και 774 θανάτους (9.6%). Και οι δύο ιοί θεωρήθηκε ότι προήλθαν από τις νυχτερίδες, με τις καμήλες για τον MERS και τις μοσχογαλές για τον SARS,να είναι οι ενδιάμεσοι ξενιστές.
Τι είναι ο νέος κορωναϊός;
Ο νέος κορωναϊός, που αρχικά ονομάστηκε 2019-nCoV, και μετά SARS-CoV2, λόγω της ομοιότητας του γονιδιώματός του με τον SARS, εμφανίστηκε στην κινέζικη πόλη Wuhan, τον Δεκέμβριο του 2019. Η αρχική πηγή του ιού είναι ακόμα άγνωστη, σύμφωνα με την τελευταία δήλωση στις 23/1 2020 του ΠΟΥ, αλλά δύο πρόσφατες μελέτες έχουν καταδείξει τις νυχτερίδες ή τα φίδια ως πιθανούς ξενιστές του ιού.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Η λοίμωξη από τον SARS-CoV2 μπορεί να εκδηλωθεί με πυρετό, βήχα, δύσπνοια, κυνάγχη και πνευμονία. Μπορεί η νόσος να εκδηλωθεί σαν ένα απλό κρυολόγημα, μπορεί όμως να έχει και μοιραία κατάληξη. Φαίνεται ότι η νόσος είναι πιο επικίνδυνη στις ευπαθείς ομάδες (π.χ με σακχαρώδη διαβήτη ή καρδιακή ανεπάρκεια).
Πώς μεταδίδεται;
Φαίνεται να έχει επιβεβαιωθεί η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο, κατά πάσα πιθανότητα από σταγονίδια σάλιου, αλλά δεν έχουμε ακόμη πολλά δεδομένα για τον ακριβή τρόπο μετάδοσης.
Ο χρόνος επώασης της νόσου, δηλαδή ο χρόνος που μεσολαβεί από την επαφή του ασθενούς με τον ιό έως την εμφάνιση των συμπτωμάτων, φαίνεται να είναι από 2 έως και 14 ημέρες
Έως τις 31 Ιανουαρίου, κρούσματα είχαν σημειωθεί στις ακόλουθες χώρες: Ταϊβάν, Ταϊλάνδη, Αυστραλία, Μαλαισία, Σιγκαπούρη, Γαλλία, Ιαπωνία, Νότια Κορέα, ΗΠΑ, Βιετνάμ, Καναδά, Νεπάλ, Ισπανία, Γερμανία, Φινλανδία, Σουηδία, Ρωσία, Ιταλία και πρόσφατα σημειώθηκε και ο πρώτος θάνατος από τον ιό, εκτός Κίνας, στις Φιλιππίνες.
Έως τις 3 Φεβρουαρίου 2020 σημειώνονται 362 επιβεβαιωμένοι θάνατοι σε πάνω από 17335 καταγεγραμμένες περιπτώσεις προσβεβλημένων ασθενών.
Μπορεί ένας υγιής, ακόμη, άνθρωπος, να διασπείρει τη νόσο;
Ο ουσιαστικός κίνδυνος να μεταδοθεί ο ιός είναι από επίνοσα άτομα. Έχει όμως καταγραφεί περίπτωση μετάδοσης του ιού από άτομο που ακόμη δεν είχε εκδηλώσει τα συμπτώματα της νόσου. Δεν είναι ακόμη γνωστό ποιο ακριβώς είναι το επικίνδυνο διάστημα μετάδοσης, πριν την εμφάνιση συμπτωμάτων.
Είναι ασφαλές να λάβουμε ένα πακέτο από Κίνα;
Ναι, φαίνεται να είναι ασφαλές. Από την εμπειρία μας από άλλους κορωναϊούς, δεν φαίνεται οι ιοί αυτοί να ζούνε πολλές ώρες σε άλλες επιφάνειες, αν και φαίνεται ότι ο νέος αυτός κορωναϊός, ζει περισσότερο.
Υπάρχει θεραπεία;
Θεραπεία για τον συγκεκριμένο ιό δεν υπάρχει, πέρα από τις γενικές οδηγίες που δίνουμε στις ιώσεις. Σε περίπτωση δύσπνοιας, χρειάζεται χορήγηση οξυγόνου και φυσικά απομόνωση και νοσοκομειακή περίθαλψη.
Πώς θα προστατευτούμε;
Οι οδηγίες που δίνονται για την προστασία από τον ιό, είναι οι γενικότερες οδηγίες που δίνονται αυτήν την περίοδο για την προστασία από την μετάδοση του ιού της γρίπης:
• Πλύσιμο χεριών: Επίμονο πλύσιμο με σαπούνι μεταξύ των δαχτύλων, κάτω από τα νύχια και στο πάνω και κάτω μέρος των χεριών για τουλάχιστον είκοσι δευτερόλεπτα. Εναλλακτικά, χρήση αντισηπτικού.
• Όταν φτερνιζόμαστε ή βήχουμε, καλύπτουμε το στόμα και τη μύτη με χαρτομάντιλο, το οποίο πετάμε στα σκουπίδια και στη συνέχεια πλένουμε τα χέρια μας. Αν δεν υπάρχει χαρτομάντιλο, βήχουμε ή φτερνιζόμαστε στο εσωτερικό του αγκώνα κι όχι στα χέρια μας.
• Αποφεύγουμε να πιάσουμε τα μάτια μας ή το πρόσωπό μας με άπλυτα χέρια.
• Αποφεύγουμε την συναναστροφή με άρρωστους ανθρώπους. Η απόσταση των 2 μέτρων από έναν ασθενή θεωρείται ασφαλής.
• Αερίζουμε συχνά τους κλειστούς χώρους.
• Χρησιμοποίηση μάσκα σε κλειστό χώρο, εφόσον δοθεί τέτοια οδηγία από την εκάστοτε χώρα. Από μόνη της, η χρήση της μάσκας δεν εγγυάται την προστασία του ατόμου. Πρέπει να συνδυάζεται με τις υπόλοιπες οδηγίες.
• Συχνός καθαρισμός αντικειμένων και επιφανειών, καθώς δεν γνωρίζουμε ακόμη πόσες ώρες μπορεί να επιζήσει ο ιός σε τέτοιες επιφάνειες.
Εμβόλιο δεν υπάρχει προς το παρόν, εκτιμάται όμως ότι θα κυκλοφορήσει σε 6 μήνες με 1 χρόνο.