ΠΡΟΒΙΟΤΙΚΑ, ΠΡΕΒΙΟΤΙΚΑ, ΤΙ ΕΙΝΑΙ;
Τα τελευταία χρόνια υπάρχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον στην παιδιατρική κοινότητα για τη χρήση των προβιοτικών και των πρεβιοτικών που βρίσκονται σε διάφορα προϊόντα διατροφής, σε βρεφικά γάλατα, γιαούρτια και άλλα σκευάσματα.
Καθημερινά αυξάνονται σε αριθμό οι μελέτες που υποστηρίζουν τη χρήση προβιοτικών, ή πρεβιοτικών στη θεραπεία και πρόληψη νοσημάτων του γαστρεντερικού συστήματος.
ΟΡΙΣΜΟΙ
Σύμφωνα με τον παγκόσμιο οργανισμό υγείας (ΠΟΥ) οι ορισμοί είναι οι ακόλουθοι:
Προβιοτικά (probiotics): είναι ζωντανοί, μη παθογόνοι μικροοργανισμοί, που αντιστέκονται στην πέψη και φθάνουν ζωντανοί στο παχύ έντερο και όταν χορηγηθούν σε συγκεκριμένες ποσότητες μπορούν να μεταβάλουν την μικροχλωρίδα του ατόμου και να βελτιώσουν την υγεία του
Πρεβιοτικά ή Αβιοτικά (prebiotics): αποτελούν άπεπτα συστατικά των τροφών που διεγείρουν εκλεκτικά και ευνοούν τον πολλαπλασιασμό και την δράση προβιοτικών βακτηρίων
Συμβιοτικά (synbiotics): με τον όρο αυτόν χαρακτηρίζεται κάθε προϊόν που περιέχει ταυτόχρονα προβιοτικά και πρεβιοτικά
ΧΡΗΣΕΙΣ
1. ΟΞΕΙΑ ΔΙΑΡΡΟΙΑ
Έχει αποδειχθεί κατόπιν μελετών η ασφαλής χρήση των προβιοτικών στη θεραπεία της οξείας διάρροιας. Αποδείχθηκε ότι η χρήση προβιοτικών μειώνει τον αριθμό των διαρροϊκών κενώσεων ανά ημέρα και τη χρονική διάρκεια της διάρροιας περίπου κατά 1 ημέρα, ενώ λιγότεροι ασθενείς θα χρειαστούν ενδοφλέβια ενυδάτωση και νοσηλεία στο νοσοκομείο
Σύμφωνα με τις οδηγίες της ESPGHAN:
– Η έγκαιρη έναρξη ενυδάτωσης αποτελεί το κλειδί της θεραπείας της οξείας γαστρεντερίτιδας
– Τα προβιοτικά, όταν χορηγηθούν ως θεραπεία συμπληρωματική της ενυδάτωσης, μειώνουν τη διάρκεια της διάρροιας
– Η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια των προβιοτικών εξαρτάται από το συγκεκριμένο στέλεχος και επομένως αναλόγως πρέπει να γίνονται οι συστάσεις για τη χρήση τους
– Προβιοτικά που πληρούν αυτές τις προδιαγραφές είναι ο Lactobacillus GG, o Saccharomyces boulartii, o L.reuteri και ο θερμικώς αδρανοποιημένος Lactobacillus acidophilus LB ( ασθενέστερες ενδείξεις), ενώ ο Enterococcus faecium δεν πρέπει να χρησιμοποιείται στην αντιμετώπιση παιδιών με οξεία γαστρεντερίτιδα
2. ΚΩΛΙΚΟΙ
Σύμφωνα με τη Αμερικανική Εταιρεία Παιδιατρικής τα προβιοτικά έχουν θέση στην αντιμετώπιση των κολικών σε αποκλειστικώς θηλάζοντα βρέφη. Η αποτελεσματικότητα και η ασφάλειά τους εξαρτάται όμως από το χορηγούμενο στέλεχος , τη δοσολογία και τη φαρμακοτεχνική μορφή
Το προβιοτικό L. reuteri φαίνεται να βελτιώνει τα συμπτώματα των κολικών, δηλαδή τα λεπτά κλάματος ανά ημέρα
3. ΔΥΣΚΟΙΛΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΕΣ ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΡΑΧΕΣ
Μετααναλύσεις έδειξαν ότι ο L. Reuteri πιθανά βοηθά νεογνά με δυσκοιλιοτητα, η χρήση Lactobaccilus GG συμβάλει στη θεραπεία κοιλιακού άλγους σε παιδιά με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου
Χρειάζονται πάντως περισσότερες μελέτες για την εκτεταμένη χρήση τους
4. ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΑΝΑΠΝΕΥΣΤΙΚΟΥ
Διαπιστώνεται με τα μέχρι τώρα δεδομένα ότι η συμπληρωματική χορήγηση προβιοτικών και πρεβιοτικών μειώνει τη συχνότητα των λοιμώξεων του αναπνευστικού στα βρέφη, αλλά σίγουρα χρειάζονται περισσότερες μελέτες
5. ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΟ HELICOBACTER PYLORI
Πιθανόν τα προβιοτικά να είναι ωφέλιμα στην θεραπεία εκρίζωσης του helicobacter pylori, αλλά απαιτούνται περισσότερες μελέτες